Voor familie of vrienden van een verslaafde ( bron: de verslaving voorbij van Jan Geurtz)
De cirkelvorm van verslaving zie je ook in de naaste omgeving van de verslaafde; voor diens familie en vrienden vormt de verslaafde een probleem dat erger wordt door de manier waarop ze hem/haar willen helpen.
Zij zijn zelf ook verwikkelt in een verslavingspatroon.
De verslaafde confronteert zijn directe omgeving met gevoelens van woede, machteloosheid en schuld, ongeveer op dezelfde manier als iemand die suïcidaal is dat doet . En deze overeenkomst is groter dan het lijkt; een verslaving is een geleidelijke vorm van zelfvernietiging, die vooral bij drugsverslaving soms ook daadwerkelijk leidt tot een vroegtijdig overlijden van de verslaafde.
Hoe begrijpelijk die gevoelens van woede, machteloosheid en schuld ook zijn als je beste vriend, je geliefde of je kind verslaafd is, ze vloeien voort uit je eigen negatieve geloof.
De vergissing die we maken is dat we de verslaafde verantwoordelijk stellen voor de pijnlijke gevoelens waar wij onder gebukt gaan als gevolg van zijn/haar verslaving. Hierdoor schuiven we onze eigen ellende boven op de toch al hoog oplopende schuldgevoelrekening van de verslaafde, die daardoor nog meer verstrikt raakt in zijn verslaving.
Wil je de verslaafde nog dieper in het slop helpen, zeg hem dan:
• Hoe stom hij bezig is
• Dat je baalt van zijn gedrag
• Je doet me zoveel pijn met die verslaving; stop er mee, uit liefde voor mij!
• Denk toch aan je kinderen, stop dan voor hun welzijn
• Kijk hoeveel verdriet je je moeder aandoet
• Zie je dan niet hoe we ons best voor je hebben gedaan
• Wij voelen ons zo door je verraden
• Je houdt je nooit aan je afspraken
• Wat doe je ons veel verdriet
Gegarandeerd dat de verslaafde zich bij deze benadering enorm bekneld, schuldig en machteloos voelt, en zo snel mogelijk zijn verslaving zal gebruiken om deze beknelling te ontvluchten.
Wat een verslaafde – meer nog dan ieder ander mens - het hardst nodig heeft, zijn twee dingen-
Onvoorwaardelijke liefde en spijkerharde grenzen.
Onvoorwaardelijke liefde betekent dat je geen voorwaarden stelt; ‘alleen als je stopt met de verslaving, hou ik van je, ben je me vriend, ben je me geliefde’.
Zie de ander niet in de eerste plaats als verslaafde, maar vooral voor een fantastisch liefdevol persoon die gevangen is geraakt in de kille gevangenis van de verslaving. Blijf je ervan bewust dat achter de verslaafde een mens zit die verlangt naar liefde, die liefde kan geven, die sensitief en zorgzaam is, een mens die wil lijden noch kwetsen.
Hou alle pijnlijke gevoelens die je over de verslaafde hebt bij jezelf, want daar ben je zelf verantwoordelijk voor.
En laat de ander zoveel mogelijk met rust, neem afstand, veroordeel niet, verwijt niets.
Dat is onvoorwaardelijke liefde
De tweede factor: spijkerharde grenzen.
Kijk nauwkeurig welke gedragingen je kunt accepteren uit liefde, en welke zorg je de ander kan geven zonder jezelf te verloochenen. En trek precies daar die keiharde, glasheldere grenzen.
Bij een verslaafde schuiven de grenzen immers elke dag een beetje op. Laat de jouwe niet meeschuiven!
Merk je dat de ander jou gebruikt om zijn eigen fouten te herstellen en tekortkomingen te verdoezelen; zeg dan nee
Merk je dat de ander graag met jou over zijn problemen praat, maar verder niets onderneemt? Beëindig dat soort gesprekken
Leent de ander geld voor eten, maar verdwijnt dat naar de dealer? Stop met geld geven
Geef hem/haar desnoods een brood, maar geen geld. De verslaafde blijft altijd verantwoordelijk voor de gevolgen van zijn eigen verslaving.
Komt de verslaafde zijn afspraken niet na: maak geen afspraken meer
Steelt hij/zij van je ?Zorg dat het geld altijd achter slot en grendel ligt
Heeft hij/zij prachtige plannen waar jouw hulp voor nodig is? Trap er niet in en zeg hem dat je er over na zult denken als hij van zijn verslaving af is
Liegt hij/zij tegen je ? stel geen vragen meer.
En al deze ijzeren grenzen trek je op een rustige manier; niet met boosheid, niet om hem te kwetsen, maar uit liefde voor jezelf en de ander. Zeg niet dat je hem wantrouwt, maar dat je zijn verslavingsgedrag niet vertrouwt.
Zeg hem,dat je begrijpt dat hij verslaafd is, maar dat jij zelf niet in die ellende wilt meegaan.
Soms krijgt een verslaafde een destructief verlangen naar negatieve aandacht. Hij/zij zal dan aan je gaan zuigen en proberen je kwaad of verdrietig te krijgen .Als je het op tijd door hebt, beëindig dan onmiddellijk de conversatie. Soms moet je tot het uiterste gaan in het bewaken van je grenzen. Dan moet je uit liefde de meest pijnlijke besluiten nemen;een vriendschap of liefdesrelatie beëindigen of je kind buiten de deur zetten.
Laat dan ook merken dat je van de ander houdt, en dat hij/zij altijd welkom is als de verslaving voorbij is, maar niet eerder!
Besef, dat dit besluit, hoe verdrietig je er ook van bent, evengoed in het belang is van de verslaafde en kan bijdragen tot een versnelde beëindiging van diens verslaving
Van iemand houden die verslaafd is, kan heel pijnlijk zijn. Je wordt geraakt in je eigen diepste afhankelijkheid, je eigen onzekerheid en angst voor afwijzing, je eigen schuldgevoel, je eigen gevoel van mislukt zijn, van niet goed genoeg zijn; kortom, in je eigen negatieve geloof.
Verzet je niet tegen deze pijn, maar neem er verantwoordelijkheid voor en kijk er naar.
Zo goed als de verslaafde zijn verslavingsellende kan transformeren in een bevrijding, zo kun jij als geliefde, vriend, vader of moeder van een verslaafde, deze pijnlijke periode ook benutten voor een doorbraak uit je eigen negatieve patronen en het beëindigen van je afhankelijkheid en je slachtofferschap.
Op deze manier help je jezelf èn de verslaafde !!!
